Hızlı yayılması nedeniyle Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) milletlerarası acil durum ilan ettiği maymun çiçeği (mpox) hastalığı ile gözler Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ne çevrildi. Bu yıl kaydedilen olayların büyük çoğunluğu bu ülkede ve hastalık nedeniyle 450’den fazla can kaybı oldu.
BBC, ülkenin doğusundaki tedavi merkezlerine yaptığı ziyaretlerde, ölümcül olabilen hastalıktan en çok çocukların etkilendiğini tespit etti.
Alain Matabaro, altı yaşındaki oğlu Amani’de hastalığın nasıl geliştiğini anlatırken “Küçük, iltihaplı bir nokta olarak başladı. Onu sıkınca sulu bir akıntı geldi. Sonra bir tane daha çıktı ve kısa müddette tüm bedenine yayıldı” diyor. Kongo’nun doğusundaki büyük kent Goma’ya yakın Munigi’deki bir klinikte dört gün süren tedavinin akabinde çocuk güzelleşmeye başladı.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMLERİ DAHA AZ GELİŞMİŞ
Medair isimli yardım kuruluşunda çalışan Dr. Pierre-Olivier Ngadjole’ye göre orada sıhhat vazifelileri tarafından görülen hadiselerin yüzde 75’i 10 yaşın altında. Bağışıklık sistemlerinin daha az gelişmiş olması nedeniyle çocukların mpox salgınından daha fazla etkilendikleri görülüyor.
Dr. Ngadjole ayrıca bölgedeki çatışmalar nedeniyle konutlarını terk etmek zorunda kalan beşerler için kurulan bir kamptaki çok kalabalığı da sorumlu tutuyor. Çiçek hastalığının yayılmasında yakın temas değerli bir faktör ve “çocuklar her vakit birlikte oynuyorlar, toplumsal arayı pek önemsemiyorlar” diyor.
Haziran ayından bu yana, cilt enfeksiyonlarını tedavi etmek için antibiyotikler, parasetamol ve inançlı içme suyu da dahil olmak üzere fiyatsız tedavi sağlayan Munigi’deki klinik, 310 mpox hadisesiyle ilgilenmiş. Şu anda her gün 5-10 yeni hasta kabul ediyor.
Burada hastalıktan ölen kimse olmamış. Dr. Ngadjole bunun sebebinin insanların erken yardım almaları olduğuna inanıyor: “Özellikle fiyatsız sıhhat hizmeti sağlamak çok değerli. Bu insanların rastgele bir mali mahzurla müsabakadan sıhhat tesisine erken gelmeleri demek.”
Başka bir bölgedeki bir hastanede ise durum farklı. Haziran ayından bu yana orada 800 hasta görülmüş ve sekizi ölmüş – hepsi de beş yaşın altında. Hastanenin başhekimi Dr. Robert Musole, salgının yetkililer tarafından hafife alınmaması gerektiğini söylüyor.
Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin doğusunda, çeşitli isyancı kümelerin bölgede faaliyet göstermesi nedeniyle konutlarını terk eden milyonlarca kişi için birçok kamp bulunuyor. Beşerler çoklukla derme çatma yapılarda kalabalık bir formda ve uygun hijyen olmadan berbat şartlarda yaşıyor. Bunlar mpox’un yaygınlaşması için uygun ortam yaratıyor.
Ülkenin doğusundaki salgın, Clade 1b ismi verilen yeni bir mpox çeşidine ilişkin ve şu anda komşu ülkelere de yayılmış durumda. Virüsün merkez üssü olmasına karşın ülkede rastgele bir aşı bulunmuyor.
Geçen hafta Kongo hükümeti ABD ve Japonya’dan aşıların yakında gelmeye başlayacağını umduğunu söyledi.