14 Mayıs seçimleri için geri sayım sürüyor. Türkiye, ekonomik krizin derinleşmeye ve genişlemeye devam ettiği, vatandaşların eşi gibisi görülmemiş biçimde fakirleştiği bir periyotta kritik bir seçim gerçekleştirecek. Kuşkusuz, seçmen tercihlerinde iktisadın hissesi büyük olacak.
KAYGI SEÇİMLERİ
Ekonomi kadar gerek Cumhur, gerekse de Millet ittifakı bileşenleri içindeki tasalar ve ideolojik duruşlar da oy davranışlarını etkileyecektir. Yıllardır Adalet ve Kalkınma Partisi’ni destekleyen muhafazakar seçmenin bir kısmı, iktidarın el değiştirmesi durumunda başta başörtüsü olmak üzere inanç eksenli kimi bahislerde geriye gidilebileceği tasasını taşıyor.
Millet İttifakı’nda geniş bir tabanı oluşturan seçmenlerde de Cumhuriyet pahaları, laiklik ve hayat şekli konusunda tasalar olduğu bir gerçek.
Kaygı ve kaygı insan davranışlarında tesirli olan iki farklı his… Telaş, meçhullükten doğar; objesi yoktur. Dehşetin objesi vardır. İnsan, örneğin karanlıktan ya da köpekten korkar.
Kaygı, bilhassa kriz vakitlerinde yaygınlaşarak artar. İstikrarsızlık, belirsizlik ve öngörünün zorlaşması tasayı besler.
Bu korkulara bağlı olarak iktidar cephesinde yer alan seçmenlerin aşikâr bir kısmında, ekonomik krizin ikincilleşmesi ve ideolojinin belirleyeceği oy davranışının ortaya çıkması beklenebilir. Benzeri kıymetlendirme Millet İttifakı seçmeninin bir kısmı için de rahatlıkla söylenebilir.
EKONOMİ SİYASETİ BELİRLER
Ekonomi, Antik Yunanca’da “hane” manasına gelen “oikos”tan geliyor. Vakit içinde bugünkü manasını alan ve karmaşıklaştıkça uzmanlığı da zarurî kılan iktisadın, siyaseti belirlediğini söylemek de yanlış olmaz. Lenin’in özlü biçimde lisana getirdiği üzere “Siyaset, iktisadın ağırlaşmış halidir”.
Bu sahiden hareketle 14 Mayıs seçimleri öncesinde iktisat idaresinin gerçekleştirdiği kritik bir toplantıya daha yakından bakalım.
Ziraat Bankası eski Genel Müdür Yardımcısı, eski Halkbank Yönetim Kurulu Murahhas Üyesi Prof.Dr. Şenol Babuşcu, Merkez Bankası Lider Yardımcısı’nın bankaların genel müdür yardımcılarının katıldığı bir toplantı yaptığını, toplantıda artan döviz iştahının ve Kur Muhafazalı Mevduat’ın (KKM) konuşulduğunu açıkladı.
Babuşcu, bankacılık bölümünde yıllarca üst seviye yönetici olarak vazife yaptı. Hala Başşehir Üniversitesi’nde dersler veriyor ve ekonomiyi çok yakından takip ediyor.
Babuşcu, son günlerde artan kişisel döviz talebinin ve KKM’den çıkışlara dikkat çekildiğini söyledi. Babuşcu, Merkez Bankası’nın, bankalardan, vatandaşları, KKM’de kalmaya ikna etmelerini istediğini söyledi.
Peki, yabancı para iştahı neden artıyor? Vatandaş, KKM’den neden çıkıyor? Babuşcu, son günlerde ferdi döviz talebinin arttığını belirterek, vatandaşların kurun yükseleceğini düşünerek (ekonomiye ait riskleri de göz önünde bulundurarak) dövize yöneldiğini belirtti.
Bazı vatandaşların, seçimden sonra ödeme yapılmayabileceği tasasıyla KKM’den çıkmaya başladığını da kaydeden Babuşcu, “Bu vatandaşlar TL’den dövize dönmeye başladı. Bu da kur üzerinde tesirli oluyor” dedi.
Babuşcu, seçim tarihi yaklaştıkça ferdî döviz talebinin daha da artabileceğini, yurt dışından kaynak bulunmasının koşul olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Adalet Hazar da bu toplantıya ait olarak, “Toplantıda hava gerginmiş. ‘Sanki sermaye denetimi gelmiş havası vardı’ diyor iştirakçiler. Biraz da tehditkar hava ile istenilenler yapılmaz ise daha sert tedbirler olabileceği de belirtilmiş. Bankacılar açısından sıkıntı süreçler” paylaşımını yaptı.
KUR NE OLUR?
Babuşcu’nun seçim sonrası için döviz kuru öngörüsü ne? Babuşcu’ya göre Cumhur İttifakı’nın seçimi kazanması durumunda yıl sonunda dolar kuru 25-26 TL’yi görebilir. İktidarın el değiştirmesi ve Millet İttifakı’nın idareye gelmesi (yurt dışından beklenen kaynak girişinin etkisiyle) durumunda kur, 18-20 TL aralığında seyreder.
Bekleyip göreceğiz.